Şurası muhakkak ki bir eylemi gerçekleştirmekte serbest olmamız, bu eylemi gerçekleştirmekte hiçbir sınırlamaya tabi olmadığımız manasına gelmez; zira özgürlüklerimiz serbestiyetimizin önündeki en büyük engellerdir...
...
Özgür olmak mutlak serbest olduğumuz manasına gelmez. Bir başka deyişle, serbestiyet her zaman özgürlüğümüzü garanti etmez. Hayatın pek çok alanında istediğimiz gibi düşünmek ve hareket etmekte serbestiz, ama özgür değiliz.
...
Mesela, istediğimiz yere tatile gitmekte serbest olmamıza rağmen, şartlar her zaman bunu gerçekleştirmemize imkan tanımaz. Yani serbestiz, ama şartlar nedeniyle özgür değiliz.
Ekonomik zorluklar, değer yargılarımız, zaman vs gibi pek çok faktör, bizim tatil kararlarımızın önündeki önemli engellerdir...
İç mahkeme dediğimiz vicdan da bireylerin her istediklerini yapmalarını engelleyen önemli bir faktördür.
...
Oturduğumuz apartman dairesinde istediğimiz gibi şarkı söylemek, dans etmek veya bağırıp çağırmakta serbestiz, fakat bunları yapmakta özgür değiliz. Çünkü bunu yapma özgürlüğümüzün önünde, toplu yaşama kuralları durmaktadır.
...başkalarının özgürlüğünün başladığı yerde bizim özgürlüğümüz biter. Bu bağlamda düşünüldüğünde de insanların bir arada yaşadığı hiçbir ortamda mutlak özgürlükten söz etmenin mümkün olmadığı aşikardır...
...
Bütün bu anlattıklarıma mukabil, bazen serbestiyetini kaybetmiş birinin de özgür olabileceğini belirtmem lazım. Bunun en güzel örneği, hapishanedeki bir mahkumun halidir. Hapishanede yaşayan bir mahkum, her ne kadar pek çok serbestiyetten yoksun olsa da, düşüncelerine ve vicdanına gem vurulamadığından, bir başka deyişle, bunlara dışarıdan müdahalede edilemeyeceğinden hala özgür sayılır...
...
Serbest kelimesi Farsça kökenli olup, “ser” ile “best” kelimelerinin birleşiminden meydana geliyor ki "ser" "baş", "best" de "bağlamak" demektir. Yani serbest demek, sanılanın aksine, "başıboş" demek değil, "başı bağlı" demektir...
Başıboş olmamak için başı bağlı olmak gerekir. Kendilerini başıboş gören ve öyle davranan insanlar aslında hür değil, tam tersine tutsakdırlar...
İnsan yaradılış olarak serbest (başı bağlı) bir varlıktır. Fakat Onun bağlılığı ve bir anlamda da özgürlüğü kendini var eden Allah'a bağlılığı (kulluğu) ile mümkündür.
İnsan olarak bizler yalnız, terkedilmiş ve başıboş bırakılmış değiliz. Unutmayalım ki her birimiz birer kuluz ve bu yüzden de kulluğumuzla zıt düşen bütün insani vasıflardan uzak olmak zorundayız. Şunu asla unutmayalım ki, gerçekten hür ve serbest olanlar, ancak ve ancak Allah’a kul olanlardır...
...
Son söz Yüce Kitabımızdan;
"İnsan, başıboş bırakılacağını ve yaptıklarından hesaba çekilmeyeceğini mi sanıyor?"
(Kıyamet-36)