1910 yılında amcasına saldıran bir Bulgar’ı öldürüp dağa çıktığında daha 19 yaşındaydı.
Çıktığı dağlar bir zamanlar Osmanlı egemenliğindeydi ne var ki Osmanlı buralarda otoritesi bitmiş, zayıflamış ve tükenmişti. O yüzden Balkan dağları artık başkalarının egemenliği altındaydı. Yahya Kaptan (1891-1920) Makedonya’da kurulan çetelerle Müslümanlara zalimlik yapanlara karşı savaştı sonrasında ise yolu İstanbul’a çıktı.
Burada Kurtuluş Savaşı’nın silahlı örgütü Kuvayı Milliye ye katıldı.
Yahya Kaptan, Kocaeli Yarımadasında örgütünü sağlamlaştırdıktan sonra Mustafa Kemal Paşa’ya bağlılığını bildirdi. Böylece, Karakol Cemiyeti yerine Temsil Heyeti’ne bağlanmış oldu. Bağımsızlık mücadelesinin bir parçası olma kararı, Kocaeli Yarımadası’nda birbiriyle çatışan güçleri korkuttu… İtilaf Devletleri, İstanbul Hükümeti ve Karakol Cemiyeti, Ulusal mücadele karşısında “çıkar” birliği ile bir ittifak oluşturdular. Bu ittifakın oluşmasında, İngiliz Muhipler Cemiyeti’nin katkısı, pek olasıdır.
MÜCADELEYİ BIRAKMADI
Temsil Heyeti ile simgeleşen ulusal direniş, kırılma yeri sayılabilecek bir noktada; Kocaeli Yarımadası’nda, ulusal direnişin karşısında yer alan ittifak ile mücadele etmeye başladı. Bu mücadelenin simgesi Yahya Kaptan’dır. Bu mücadele çok çetin ve ilginç manevralar barındırıyordu. Yahya Kaptan ile Temsil Heyeti arasındaki ilişkinin kesilmesine yönelik taktikler uygulanıyordu.
Yahya Kaptan, ulusal mücadelenin Kocaeli Yarımadası’ndaki temsilcili olmakla; İtilaf Devletleri’ne, yerel ulusçu örgütlere, Karakol Cemiyeti’nin baskılarına, İngiliz Muhipler Cemiyeti’nin oyunlarına ve elbette İstanbul Hükümetinin Jandarma kuvvetine karşı mücadele etmek zorundaydı.
SU İÇERKEN ŞEHİT EDİLDİ
Ulusal mücadele karşıtı güçler, Temsil Heyeti’nin Yahya Kaptan’a desteğini zayıflatmayı başaramamış olsalar da, Heyeti Temsiliye’nin bölge ile iletişimini telgraf tellerini keserek bir süre engellediler. Böylece, İstanbul Hükümeti’nin Jandarma Komutan Vekili Hilmi Bey komutasındaki askeri birlik, destek alma olasılığı kalmayan Yahya Kaptan’ı Tavşancıl’da kuşattı. Yahya Kaptan tutuklandıktan sonra, pınarda su içerken öldürüldü. Tarih 8 Ocak 1920’dir.
MUSTAFA KEMAL NUTUK’TA 20 SAYFA YER VERDİ
Mustafa Kemal Paşa, bu trajik ölüm karşısında çok etkilendi. Nutuk’ta, Yahya Kaptan olayına yaklaşık 20 sayfa yer veren Mustafa Kemal Paşa, Yahya Kaptan’ı, devrim tarihimizin en önemli kişiliklerinden biri olarak görür. Bazı anlatılarda, Yahya Kaptan’ın heykelinin dikilmesi istediğini de söylemiştir.
Bir dip not: Yahya Kaptan şehit edildiğinde ailesine göre 27, resmi kayıtlara göre 29 yaşındadır. Geride iki kızı, 2.5 yaşındaki Fikriye ve 1.5 yaşındaki Muzaffer kalır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulmasından sonra dayılarıyla birlikte Ankara’ya mektup yazıp, “Atam biz ne olacağız. Babamızı da kaybettik ve ortada kaldık. Ne yapmamızı istersiniz?” diye sorarlar. Atatürk, “Merak etmeyin, artık bu ülkenin himayesi altındasınız” demiştir.
